انواع فرش سجاده ای از نظر شکل ساختار به 2 دسته‌ی سجاده فرش طرح محرابی و فرش مسجد بدون محراب تقسیم بندی می‌شوند. بی شک فرش‌های دارای طرح محراب برای نمازخانه‌ها و مساجد بسیار پرفروش‌تر و محبوب‌تر هستند.
نقشه‌ی فرش محرابی سجاده ای که به آن فرش مسجدی گنبدی هم گفته می‌شود، برگرفته از محراب داخل مساجد و همچنین گنبد و گلدسته‌های خارج از مساجد می‌باشد که اینچنین یک فضای یکدست و روحانی را برای اماکن مذهبی به وجود می‌آورد.
در همین ابتدای مقاله، یک فیلم چند ثانیه‌ای از شرکت سجاده فرش سبحان تهیه دیده‌ایم که چند نمونه از فرش‌های محرابدار بافته شده با رنگبندی‌های مختلف را می‌توانید در آن مشاهده بفرمایید.
انواع سجاده فرش طرح محرابی
هر فرش سجاده ای محرابی را با توجه به نقش‌های به کار رفته در آن می‌توان به چند دسته‌ی جزئی‌تر تقسیم نمود که در ادامه برایتان لیست کرده‌ایم:
- فرش طرح محرابی ساده
- فرش محرابی طرح شمسه
- سجاده فرش محرابی افشان (طرح شلوغ)
در ادامه نمونه‌ی بافته شده‌ی هر کدام که در مساجد سراسر کشور اجرا و نصب گردیده‌اند را مشاهده خواهید کرد:
1. سجاده فرش طرح محرابی ساده
تفاوت اساسی در بین انواع فرش مسجدی محرابی، طرح و نقش‌های به کار رفته در داخل محراب‌ها هستند؛ منظور از طرح‌های محرابی ساده این است که در قسمت داخلی محراب هیچ نقشی اعم از گل و بوته در آن کار نشده و یا اینکه فقط یک ترنج مرکزی در وسط آن قرار گرفته است.
از جمله‌ی معروف‌ترین طرح‌های ساده، می‌توانیم به 4 نقشه‌ی طرح رضوان، طرح ثریا، طرح عرفان و همینطور طرح مولانا اشاره کنیم که چند نمونه‌ی نصب شده‌ی آن‌ها در مسجد و نمازخانه را در ادامه خواهیم دید:
2. طرح محراب با نقش شمسه
نقش شمسه یک طرح اسلامی و بسیار محبوب می‌باشد که در طراحی اکثر آثار اسلامی کاربرد دارد. شمسه یک طرح لوزی شکل است که می‌توانید آن را بر روی درب و پنجره‌های مساجد و یا حتی بر روی میله‌های ضریح امامان و امامزاده‌ها مشاهده کنید.
در میان نقشه‌های فرش طرح محرابی شرکت سبحان که در آن‌ها از شمسه استفاده شده است، می‌توانیم به فرش سجاده آریا، طرح خضرا، طرح جنات و همچنین مناجات اشاره کنیم که نمونه‌های بافته شده‌ی برخی را در ذیل قرار داده‌ایم:
3. سجاده فرش محرابی افشان
در صنعت بافت فرش ماشینی، اصطلاح طرح افشان به نقشه‌های شلوغی اطلاق می‌شود که در آن‌ها سرتاسر قالی با طرح‌های برگ، گل و بوته‌های پیچ در پیچ و تو در تو کار شده است. هم سجاده فرش افشان و هم فرش خانگی افشان، برگرفته شده از طرح‌های فرش دستباف قدیمی هستند که بیشتر با گل‌های ریز و یا درشت بافته می‌شده‌اند.
در میان محبوب‌ترین نقشه‌های فرش طرح محرابی باید به فرش سجاده ای ستاره کویر یزد، طرح آسایش و طاها اشاره کنیم. این نقشه‌های شلوغ برای فرش مسجد و نمازخانه بسیار مناسب هستند به این خاطر که با توجه به رفت و آمد زیاد بر روی آن‌ها، کثیفی را کمتر نشان می‌دهند؛ نمونه‌های بافته شده و اجرایی را در ادامه می‌توانید نظاره کنید:
سجاده فرش غیر محرابی
فرش‌های غیر محرابی که توسط شرکت‌های سجاده بافی مخصوص مساجد و نمازخانه‌ها تولید می‌شوند را به دو بخش فرش تشریفاتی و فرش یکپارچه دسته بندی می‌کنیم. البته بهتر است بدانید که بالای 80 درصد از فروش فرش سجاده ای کاشان مربوط به سجاده فرش طرح محرابی می‌باشد ولی در برخی از موارد با توجه به سلیقه‌ی هیات امنا و یا نوع مکان مذهبی، به طرح‌های بدون محراب روی می‌آورند.
با وجود اینکه طرح‌های تشریفاتی و یکپارچه بدون محراب هستند ولی در طراحی آن‌ها از نقوش اسلیمی و تذهیب استفاده شده و همچنین حاشیه‌های کناری نیز برای این نوع فرش‌ها تعبیه شده است تا صفوف نمازگزاران در آن به خوبی تشخیص داده شود که نظم و ترتیب برای صف‌های نماز جماعت کاملا رعایت شود. نمونه کارهای زیر را ببینید تا متوجه تفاوت‌ها بشوید:
قیمت فرش محرابی
فرش محرابی به خاطر پرفروش بودن با همه نوع قیمتی قابلیت تولید دارد. به طور کلی قیمت سجاده فرش طرح محرابی تحت تاثیر دو عامل مهم تعیین می‌گردد: جنس نخ خاب و تعداد شانه و تراکم.
نخ‌های مصرفی برای بافت فرش نماز بسیار متنوع هستند که بسته به کیفیتشان، قیمت فرش سجاده ای را کاهش یا افزایش می‌دهند. رایج‌ترین جنس نخ‌ها در تولید فرش ماشینی شامل نخ اکریلیک و پلی استر می‌باشد. البته در چند سال اخیر نخ ورجین هم پا به عرصه‌ی تولید گذاشته است که ماهیت آن شبیه به پلی استر می‌باشد ولی ظاهر آن شبیه به نخ اکریلیک است و به همین خاطر مشتریان را سردرگم می‌کند.
اگر به دنبال سجاده فرش طرح محرابی خوب و با کیفیت هستید بهتر است فرش سجاده اکریلیک را تهیه کنید ولی اگر فرش مسجد ارزان قیمت مدنظرتان است باید به سراغ فرش‌های پلی استر بروید. قالی‌های ماشینی با نخ اکریلیک با دوام بوده و خاصیت فنریت دارند ولی فرش‌های پلی استر اینگونه نیستند و مانند موکت سجاده ای بعد یکی دو سال کوبیده و سفت خواهند شد.
مورد دوم برای تعیین قیمت، مربوط به تعداد شانه و تراکم فرش ماشینی خواهد بود؛ جهت اطلاع باید بگوییم که شانه و تراکم همان گره‌های در عرض و طول قالی سجاده ای هستند که اگر فرش را به پشت برگردانید به راحتی قابل مشاهده هستند ولی شمارش آن‌ها کار ساده‌ای نیست.
با افزایش تعداد شانه و تراکم، سجاده فرش محرابی بافته شده جدا از رخ زیبا، استحکام بسیار بالایی نیز پیدا می‌کند. در جدول زیر انواع شانه و تراکم‌های تولیدی برای فرش سجاده ای مساجد را لیست کرده‌ایم:
| تعداد شانه (گره عرضی) | میزان تراکم (گره طولی) | درجه‌ی کیفی |
|---|---|---|
| 700 | 2250 | A+ |
| 700 | 2100 | A |
| 700 | 1950 | B+ |
| 500 | 1000 | B |
| 500 | 800 | C |
| 440 | 800 | D |
| گره شانه | گره تراکم | درجه کیفی |
|---|---|---|
| 700 | 2250 | A+ |
| 700 | 2100 | A |
| 700 | 1950 | B+ |
| 500 | 1000 | B |
| 500 | 800 | C |
| 440 | 800 | D |
خرید فرش طرح محرابی
بهترین راه برای تهیه‌ی فرش نمازخانه و یا مسجد، مراجعه‌ی مستقیم به یک شرکت سجاده بافی و خرید سجاده فرش از کارخانه می‌باشد؛ با خرید بی واسطه از کارخانه، می‌توانید با حداقل قیمت و با بهره‌مندی از تخفیفات و امکانات دیگر نظیر نصب رایگان، فرش ماشینی مسجدی را تهیه کنید. برای ثبت سفارش مراحلی را باید طی کنید که با کلیک بر روی دکمه‌ی سبز رنگ زیر اطلاعات کامل در اختیارتان قرار خواهد گرفت:
