در چند سال اخیر بسیاری از سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی و غیر دولتی مانند مدارس، دانشگاه‌ها، ادارجات و …، به دنبال تهیه‌ی فرش نمازخانه مخصوص (محرابی و تشریفاتی) بوده‌اند تا بدین صورت به زیباسازی نمازخانه‌های خود کمک کرده باشند.
فرش نماز به صورت طولی و مانند قالی‌های کناره بافته می‌شود که نقش‌های به کار رفته در آن برگرفته از طرح‌های اسلامی و مذهبی می‌باشد تا کاملا مناسب برای فضای اماکن مقدس باشد.
در همین ابتدا شما را به دیدن فیلمی کوتاه از کارخانه سبحان دعوت می‌کنیم؛ در این کلیپ انواع طرح‌های سجاده فرش بافته شده جهت استفاده در مساجد و نمازخانه‌ها را مشاهده خواهید کرد:
معرفی انواع فرش نمازخانه
در گذشته طرح و نقشه‌های محدودی برای فرش‌های مسجد و نمازخانه وجود داشت؛ ولی در یکی دو دهه‌ی اخیر به واسطه‌ی ورود نرم افزارهای گرافیکی حرفه‌ای نظیر فتوشاپ و همچنین نرم افزارهای مخصوص طراحی قالی مانند نقش ساز، باعث شد که هر روز به تعداد این نقشه‌ها افزوده شود تا هر کس با هر سلیقه و فرهنگی بتواند طرح مدنظر خود را انتخاب کند.
انواع فرش نمازخانه را می‌توانیم با توجه به ساختار طراحی آن به 3 دسته‌ی کلی تقسیم کنیم:
فرش نمازخانه محرابی
در میان انواع طرح‌های سجاده فرش مسجد، پرفروش‌ترین و دوست داشتنی‌ترین طرح، همین فرش محرابی است که نظم بسیار خوبی در بین نمازگزاران ایجاد می‌کند. فرش نماز طرح محرابی که به فرش گنبدی هم معروف است، دقیقا همان نمای محراب داخل مساجد و یا نقش گنبد و ستون‌های مساجد است که جلوه‌گر هنر اسلامی می‌باشد.
ابعاد هر فرش محرابی سجاده ای که به عنوان فرش نمازخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد، به صورت استاندارد به قرار زیر می‌باشد:
- عرض هر یک محراب: بین 63 تا 64 سانتی‌متر است؛ البته دقت داشته باشید که عرض محراب‌ها به طور استاندارد همین سایز است ولی در مواردی که مشتری درخواست کند، امکان تغییر این اندازه ( چند سانتی‌مترکوچک‌تر و یا بزرگ‌تر) خواهد بود.
- طول هر یک محراب: به صورت فیکس و ثابت 125 سانتی‌متر (1 متر و 25 سانتی‌متر) است؛ البته امکان کوچک‌تر کردن این سایز مثلا 120 سانتی‌متر هم وجود دارد ولی باید دقت داشته باشید به خاطر اندازه‌ی دستگاه‌های سجاده‌بافی، مقدار 5 سانتی‌متر به عنوان پرتی کار محسوب شده و هزینه‌ی آن به عهده‌ی مشتری خواهد بود.
- اندازه‌ی عرض و طول هر رول چند محرابی: اگر بخواهیم ابعاد را به شکل رولی بیان کنیم، عرض آن 125 سانتی‌متر و طول آن بسته به متراژ نمازخانه متغیر و آزاد بافته خواهد شد.
فرش نماز طرح محرابی ساده
فرش نمازخانه طرح محرابی شلوغ
فرش نمازخانه‌ای تشریفاتی
فرش‌های تشریفاتی، طرح‌های بدون محراب کناره هستند که به طور معمول برای سالن‌های تشریفات مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما سوال اینجاست که چرا این قالی‌های تشریفاتی برای مسجد و نمازخانه هم بافته می‌شوند؟
به 2 دلیل در برخی موارد از قالی طرح تشریفاتی به عنوان فرش نمازخانه مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اولین دلیل اینکه ممکن است سالن نمازخانه اداره، مدرسه و یا دانشگاه کوچک باشد و فضای کافی برای جمعیت بالای نمازگزاران هنگام برپایی نماز را نداشته باشد. در این مورد به جای فرش نمازخانه‌ای محرابی که ممکن است فاصله‌ای بین نمازگزاران ایجاد کند، از فرش بدون محراب تشریفاتی استفاده می‌گردد.
دومین دلیل اینکه بسیاری از سالن‌های نمازخانه علاوه بر برپایی نماز جماعت، به عنوان سالن تشریفات برگزاری جشن و سخنرانی هم مورد استفاده قرار می‌گیرند و به همین دلیل ترجیح مسئولان این است که به جای سفارش بافت سجاده فرش محرابی، سفارش بافت فرش بدون محراب را بدهند.
اما به این نکته توجه داشته باشید که طرح فرش نماز تشریفاتی با قالی تشریفاتی معمولی، از نظر نقش‌مایه کاملا متفاوت است؛ فرش مسجدی تشریفاتی دارای الگوهای اسلیمی و تذهیب نظیر شمسه می‌باشد تا اینچین فضای داخلی نمازخانه را روحانی و کاملا اسلامی نماید.
فرش نمازخانه تشریفاتی ساده
فرش نمازخانه‌ای تشریفاتی شلوغ
فرش یکپارچه برای نمازخانه
فرش یکپارچه یک طراحی جدید از نقشه‌های فرش مسجد می‌باشد که بدون محراب و بدون حاشیه است. از آنجاییکه در طرح یکپارچه برخلاف دیگر طرح‌های فرش سجاده ای کاشان، جایگاه نمازگزار و قرارگیری مهر مشخص نشده است، کمتر به عنوان فرش نمازخانه استفاده می‌شود.
سفارش بافت فرش‌های یکپارچه بیش‌تر برای مکان‌های متبرکه‌ی بزرگی گرفته می‌شود که علاوه بر نماز خواندن، کاربردهای دیگری نیز داشته باشد مانند امامزاده‌ها و حسینیه‌ها که نمونه‌های آن را در ادامه خواهید دید.
فرش طرح یکپارچه ساده
فرش طرح یکپارچه کاشیکاری
خرید فرش نمازخانه از کارخانه کاشان
کارخانه‌های بافت قالی ماشینی در ایران، به طور عمده در دو شهر کاشان و مشهد هستند. فرش مسجدی مشهد و کاشان معروف‌ترین فرش‌های نماز محسوب می‌شوند که به صورت گسترده‌ای به دیگر کشورهای مسلمان نشین نیز صادر می‌شوند.
اگر علاوه بر کیفیت بافت، قیمت فرش سجاده هم برای شما مهم است و به دنبال سجاده فرش ارزان هستید، کاشان سریع‌ترین و بهترین مرکز خرید فرش سجاده ای محسوب می‌شود؛ کاشان در مقایسه با مشهد شرکت‌های تخصصی سجاده بافی بسیاری دارد که این امر باعت رقابت و پایین آمدن قیمت‌ها و تنوع در محصولات می‌شود.
جهت خرید فرش نمازخانه ای باید مراحلی طی شود که در ادامه به ترتیب لیست کرده‌ایم:
- انتخاب نخ: جنس نخ فرش نماز در کیفیت و قیمت تمام شده تاثیر بسزایی دارد؛ از جمله‌ی پرفروش‌ترین نخ‌ها، فرش سجاده اکریلیک و پلی استر می‌باشد.
- انتخاب شانه: هر چقدر تعداد شانه بالاتر باشد یعنی گره‌ها بیش‌تر و در نتیجه کیفیت بافت بهتر و فرش توپرتر خواهد شد. از جمله‌ی پرفروش‌ترین تعداد شانه‌‌ها، سجاده فرش 700 شانه و 500 شانه است.
- ارسال پلن نمازخانه: بافت فرش نمازخانه باید بر اساس متراژ مساحت سالن نماز شما صورت گیرد؛ به همین منظور بر روی یک کاغذ، شکل ساده سالن را رسم و ابعاد طول و عرض به همراه جهت قبله را در آن مشخص نمایید.
- پیش پرداخت: پس از توافق نهایی قیمت، مبلغی را تحت عنوان بیعانه به یکی از حساب‌های شرکتی سبحان واریز می‌نمایید تا سفارش ثبت و در نهایت بافته شود.
- حمل و نصب: پس از تکمیل بافت، فرش‌ها به همراه نصاب شرکت، با هماهنگی شما به محل نمازخانه ارسال می‌شوند تا نصب فرش‌ها شامل برش و دوردوزی را انجام دهند.
