امروزه تنوع نقشهها و طرحهای فرش سجاده ای در شرکتهای سجاده بافی بسیار زیاد شدهاند ولی در این میان برخی از متولیان اماکن مذهبی به دنبال فرش مسجد ساده هستند.
ساده بودن سجاده فرشهای ماشینی به معنی ارزان بودن آنها نیست و صرفا منظور نقش و نگارهای به کار رفته در فرش و نوع طراحی میباشد که در ادامه به توضیح هر یک از موارد خواهیم پرداخت.
همانطور که میدانید فرش نماز مخصوص مسجد به صورت رول طولی بافته میشود و هر رول از طرحهای محرابی یا غیرمحرابی تکرار شونده تشکیل میشود. پیش از ادامهی مقاله کلیپ کوتاهی از این رولهای سجاده ای را آماده کردهایم که میتوانید مشاهده کنید:
فرش مسجد ساده چیست؟
تولید فرش مسجد کاشان در ابتدا فقط محدود به طرحهای محرابی ساده مانند نقشهی رضوان بود اما در یک دههی اخیر که نرمافزارهای مخصوص طراحی قالی پا به عرصه گذاشتهاند، انواع فرش سجاده ای با نقش و نگارهای مختلف قابلیت بافت پیدا کردهاند.
اگر از نظر شکل کلی بخواهیم در نظر بگیریم، طرحهای سجاده فرش مسجد به صورت محرابدار یا بدون محراب بافته میشوند که خود نقشههای بدون محراب نیز به دو دستهی تشریفاتی و یکپارچه تقسیمبندی میشوند.
حال منظور از فرش مسجد ساده چیست؟ برخی از افراد به همان طرحهای غیرمحرابی، فرش سجاده طرح ساده میگویند ولی بیشتر منظور ما از ساده بودن، فرشهایی میباشند که نقش و نگار کمتری داشته و اصطلاحا ساده بافت هستند. در ادامه نمونههای بافته و اجرا شده را خواهیم دید:
فرش مسجد ساده بدون محراب
فرشهای غیرمحرابی که مخصوص مساجد و نمازخانهها تولید میشوند، تحت عنوان فرش تشریفاتی و یکپارچه در بازار وجود دارند. طرحهای تشریفات مسجدی فقط یک حاشیهی کناری دارند و مابقی طراحی آنها دقیقا مانند قالیهای کناره خانگی میباشد. در نقشمایهی اصلی این نوع فرشها، شکلهای اسلیمی و تذهیب در تلفیق با گلبرگ و بوته با ظرافت تمام کار شده است.
نوع دوم فرش مسجد ساده بدون محراب، فرش یکپارچه میباشد که بیشتر تحت عنوان فرش طرح کاشیکاری معروف است. این نوع طرح هیچگونه حاشیهای نداشته و صرفا شامل نقشهای هندسی تکرارشونده میباشد. در هنگام نصب سجاده فرش یکپارچه باید حتما طاقهها با دقت به گونهای کنار هم قرار بگیرند که شکلهای هندسی هر یک از رولها یکدیگر را کامل کنند و دقیقا مانند طرحهای کاشیکاری، یک تکه و کاملا یکدست به نظر برسند.
فرش مسجد ساده محرابی
منظور از فرش محرابی ساده چیست؟ فرشهای طرح محرابدار هم به دو نوع ساده و افشان دسته بندی میشوند. سجاده فرش افشان به طرحهای شلوغ و پر از نقشهای ریز و درشت گفته میشود که به صورت متراکم کار شدهاند و برای مساجد پر رفت و آمد بسیار مناسب هستند چراکه کثیفی و لکه را در داخل خود گم میکند.
اما برای فرش مسجد ساده محرابی، فقط یک نقش اصلی گنبدی شکل در وسط کار شده است که در داخل آن دیگر از گل و بوتههای متراکم و پیچیده خبری نیست. اصطلاحا به چنین فرشهایی، طرح ساده بافت با تک رنگ زمینه گفته میشود که البته اگر لکه بر روی آن بریزد به وضوح نمایان خواهد شد.
فرش مسجد ارزان
شاید برخی تصور کنند که فرش مسجد ساده از نظر قیمتی نسبت به دیگر طرحهای فرش مسجدی هم ارزانتر خواهد بود ولی این تصور اشتباه است. باید توجه داشته باشید که همهی طرحها با یک مقدار نخ مشخص تولید میشوند و همین امر نشان میدهد تفاوت قیمتی بین فرشهای ساده و افشان وجود ندارد.
اگر به دنبال فرش مسجد ارزان قیمت هستید، باید به مواردی نظیر نوع جنس مواد اولیه و تعداد گرههای بافت سجاده فرش توجه داشته باشید که ماهیت درونی آن را تحت تاثیر قرار میدهد. مهمترین موارد برای فرش سجاده ای ارزان، الیاف کاربردی و تعداد شانه میباشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقالهی زیر مراجعه فرمایید:
خرید فرش مسجد از کارخانه
خرید سجاده فرش از کارخانه عامل دیگریست که میتوانید هزینههای تمام شدهی مسجدتان را تا حد امکان پایین بیاورید. با خرید مستقیم فرش از کارخانه علاوه بر اینکه واسطهها در این میان حذف میشوند، میتوانید فرش مسجد ساده را به صورت سفارشی و آنگونه که دلتان میخواهد بافته و تحویل بگیرید.
برای این کار یک پلن ساده از نمازخانه یا مسجد را به صورت مستطیل یا چندضلعی روی یک کاغذ تمیز ترسیم کرده و اندازههای هر یک را دقیق مشخص کنید تا مدیر فروش شرکت براساس آن مقدار فرش مسجدی را به متر مربع حساب کند. سپس با توجه به جنس نخ و تعداد شانهی انتخابی از قبل، قیمت فرش سجاده ای به طور کامل مشخص و پیش فاکتور به نام مسجد ثبت و صادر میگردد.
با تایید پیش فاکتور که مشخصات فرش ماشینی مسجدی به ریز جزئیات در آن شرح داده شده است، بخشی از مبلغ کل را به عنوان بیعانه به حساب شرکت واریز میکنید تا سفارشتان بافته شود. در نهایت که تولید کامل شد جهت نصب و اجرا به شهر مورد نظر ارسال میگردد.
نصب سجاده فرش در مسجد یا نمازخانه باید توسط یک نصاب کاربلد انجام بگیرد تا هم فیت آن مکان مذهبی باشد و هم آسیبی به فرشها نرسد. کارهای برش زدن و دوردوزی کردن طاقههای سجاده جهت پهن کردن آنها به سمت قبله، عملیات نصب گفته میشود. درواقع هر طاقه که به یک ستون برخورد میکند باید دور تا دور آن برش بخورد و با استفاده از دستگاه چرخ زیگزاگ کاملا دوردوزی شود.
در پایان، هیات امنای مسجد با بررسی دقیق فرشها اگر مشکلی نبود، برگهی حسن انجام کار (پایان پروژه) را تایید و امضا میکنند و تسویه حساب نهایی صورت میپذیرد.
سایز فرش مسجد ساده
ابعاد فرش سجاده ای به صورت استاندارد تقریبا در همهی شرکتهای سجاده بافی و همینطور دیگر کارخانجات بافندگی انجام میگیرد. به طور کلی اگر یک طاقه یا رول فرش مسجدی مشهد را در نظر بگیرید، عرض استاندارد آن 1 متر و 25 سانتیمتر خواهد بود و طول آن هم با توجه به سفارش مشتری و طول صفهای مسجد بافته میشود.
اما اگر بخواهید بدانید یک عدد فرش مسجد ساده محرابی (به صورت تک محرابه) دارای چه سایزی است باید بگوییم که عرض محراب به طور استاندارد بین 62 تا 65 سانتیمتر در شرکتهای مختلف بافته میشود و اغلب 64 سانتیمتر گفته میشود. طول محراب هم 125 سانتیمتر میباشد.
