متولیان و بانیان خیّر که قصد خرید سجاده فرش دارند، همواره با این سوال مواجه هستند که چه فرشی برای مسجد مناسب‌تر می‌باشد؟
البته که بحث فرش سجاده دستباف با فرش ماشینی مسجدی جداست و این روزها به علت به صرفه نبودن بافت قالی دستباف برای متراژهای بالا، همه به دنبال فرش ماشینی هستند.
در این مقاله می‌خواهیم ویژگی‌های یک فرش مسجد خوب که برای نمازگزاران مناسب است را توضیح بدهیم.
در ادامه با دیدن فیلم کوتاهی که از کارخانه سبحان برایتان تهیه کرده‌ایم، می‌توانید با خط تولید انواع فرش سجاده ای کاشان آشنایی نسبی پیدا کنید:
چه فرشی برای مسجد مناسب نیست؟!
در ابتدا بهتر است بگوییم که چه نوع فرش‌هایی برای مسجد و نمازخانه مناسب نیستند. در هر صورت ممکن است برخی از مساجد بودجه‌ی کافی جهت خرید سجاده فرش خوب و با قیمت بالا را نداشته باشند اما نباید به این دلیل هر نوع فرش مسجد ارزان قیمت را خریداری کنند. سه مورد زیر از جمله فرش‌های نامناسب برای اماکن مذهبی هستند:
- موکت سجاده ای
- فرش سجاده ای دست دوم
- سجاده فرش‌های با جنس نخ BCF و تعداد شانه و تراکم بسیار پایین
در مورد موکت سجاده ای همانطور که جنس موکت را می‌شناسید، یک نوع فرش سفت و زمخت است که هیچ گونه نرمی و لطافت در آن دیده نمی‌شود. بالطبع این نوع فرش نماز برای مسجد یا نمازخانه که قرار است نمازگزاران مدتی را روی آن بنشینند مناسب نخواهد بود. البته امروزه موکت سجاده ای به دلیل کیفیت پایین و همچنین ورود جایگزین‌هایی برای آن، دیگر مانند قبل تولید نمی‌شود.
در مورد فرش مسجدی دست دوم هم باید بگوییم که اصلا خرید آن را پیشنهاد نمی‌کنیم؛ جدا از کهنه شدن و فرسوده شدن فرش‌های دست دوم، در واقع باید توجه داشته باشید که فرش سجاده تولید شده صرفا متناسب با ابعاد طول و عرض همان مسجد بافته شده که برای مکان دیگری معمولا مناسب نیست. هنگام نصب فرش سجاده ای دست دوم، طاقه‌ها به طور دقیق و منظم کنار یکدیگر قرار نمی‌گیرند و معمولا رول‌ها به صورت تکه تکه نصب می‌شوند که نمای خوبی را برای مسجد و نمازخانه نخواهد داشت.
مورد سوم هم فرش‌های نخ بی‌سی‌اف با تعداد گره بافت خیلی پایین هستند؛ این نوع از سجاده فرش‌ها علیرغم اینکه در ابتدای استفاده دارای ضخامت مناسبی هستند اما به مرور زمان و با توجه پاخوردن آن‌ها، نرمی اولیه‌ی خود را از دست داده و کاملا شبیه به همان موکت، حالت کوبیده‌ای پیدا می‌کنند.
فرش مناسب مسجد چه ویژگی‌هایی دارد؟
فرش ماشینی مخصوص مسجد و نمازخانه باید به گونه‌ای باشد که نمازگزاران در هنگام عبادت روی آن احساس راحتی داشته باشند. همچنین با رفت و آمد روی فرش‌ها، نرمی خود را از دست ندهند و به راحتی قابل شستشو باشند. برای این منظور که فرش مسجد باکیفیت داشته باشیم، باید بافت سجاده فرش با توجه به ویژگی‌های زیر انجام بگیرد:
1. بافت فرش مسجد به صورت طاقه طولی
البته امروزه فرش سجاده ای فقط به صورت یک ردیف طولی بافته می‌شود و دیگر از فرش‌های کلاسیک 12 متر و 9 متر استفاده نمی‌شود. دلیل این امر هم واضح است که جابجایی، شستشو و تعمیر هر یک از رول‌های طولی به مراتب ساده‌تر از قالی‌های خانگی و کلاسیک است. همچنین علاوه بر آن، با کنار هم قرار گرفتن هر یک از رول‌ها، نظم و یکدستی فوق العاده‌ای در مسجد و نمازخانه ایجاد می‌شود.
2. بافت فرش مسجدی با نخ اکریلیک
اگر می‌خواهید که فرش نمازخانه و یا مسجد شما عمری‌وار باشد و نرمی و لطافت خود را مانند روز اول حفظ کند، باید فرش سجاده اکریلیک را خریداری کنید. فرش‌های اکریلیک پرز اولیه را دارند اما به مرور زمان و در عرض چند هفته‌ی اول با رفت و آمد بر روی آن کاملا از بین می‌روند.
نخ اکریلیک در قالی‌های ماشینی باعث افزایش قیمت فرش سجاده ای می‌شود اما اگر سجاده فرش ارزان با جنس اکریلیک را بخواهید، می‌توانید با مدیریت فروش شرکت سبحان تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند.
3. بافت با تعداد شانه و تراکم بالاتر
بافت فرش ماشینی مخصوص مسجد و نمازخانه برای اینکه از استحکام و مقاومت خوبی برخوردار باشد باید تعداد شانه و تراکم آن نسبتا بالا باشد. شانه و تراکم که همان گره‌های تار و پود هستند، از پشت قالی به خوبی قابل رویت هستند. هرچه تعداد این گره‌ها بالاتر برود، فرش مسجدی توپرتر و مستحکم‌تر می‌شود که باعث طول عمر فرش می‌گردد.
اگر خودتان می‌خواهید روش ساده و صحیح برای شمردن تعداد شانه و تراکم را یاد بگیرید، خواندن مقاله‌ی زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
4. فرش باید ضخامت بالایی داشته باشد!
فرش ماشینی مناسب برای مسجد فرشی است که ارتفاع نخ خاب (نخی که روی سطح قالی می‌بینید) تا جای ممکن در آن بالا باشد. ضخامت بالای فرش از جمله عواملی است که باعث می‌شود تا نمازگزار احساس خستگی نکند.
اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که امروزه بالاترین ارتفاع نخ خاب معمولا 10 تا 11 میلی‌متر است و تقریبا هیچ شرکتی بیش‌تر از این مقدار تولید نمی‌کند. به منظور افزایش ارتفاع، برخی مساجد از فوم‌هایی استفاده می‌کنند تا نرمی سطح را افزایش دهند.
اندازه‌ی ضخامت این فوم‌ها معمولا بین 5 تا 10 میلی‌متر است و پیش از نصب سجاده فرش توسط خود نصاب بر روی کف زمین قرار می‌گیرند. در نهایت می‌توان گفت که ضخامت کلی فرش و فوم روی هم بالاتر از 15 میلی‌متر خواهد شد که برای مسجد و نمازخانه بسیار ایده‌آل می‌باشد.
فرش محرابی یا تشریفاتی؟
همانطور که می‌دانید طرح‌های سجاده فرش مسجد به 2 دسته‌ی کلی فرش محرابی سجاده ای و همچنین طرح تشریفاتی تقسیم می‌شوند. این دو طرح چه از نظر مقدار نخ مصرفی و چه از نظر قیمتی، با یکدیگر تفاوتی ندارند. انتخاب هر یک از این دو مورد به سلیقه‌ی متولیان و هیات امنای مساجد و نمازخانه‌ها مربوط می‌شود.
اما پیشنهاد ما این است که از فرش تشریفاتی برای حسینیه‌ها و امامزاده‌ها استفاده گردد چراکه علاوه بر نماز خواندن، سایر مراسم‌های مذهبی دیگر نیز در این مکان‌ها برگزار می‌شود. در مسجد و نمازخانه هم بهتر است که همان فرش محرابی نصب گردد.
