بعد از پیروزی انقلاب جمهوری اسلامی در ایران، توجه مسئولان به اماکن مذهبی بسیار بیش‌تر شد و از سویی دیگر با رشد جمعیت، نیاز به ساخت مساجد و نمازخانه‌ها هم جزو اولویت‌ها قرار گرفت. از همینرو هیات امنا و متولیان مساجد به منظور تهیه‌ی لوازم و امکانات به دنبال این هستند که فرش مسجد کجا و چگونه تولید می‌گردد.
در این مقاله شما را با کارخانه‌های تولیدکننده‌ی قالی ماشینی و همچنین نحوه‌ی بافت سجاده فرش آشنا خواهیم کرد تا بتوانید با آگاهی کامل بهترین انتخاب را برای سالن نمازخانه و یا مسجد خود داشته باشید.
فیلم تهیه شده‌ی یکی از شرکت‌های فرش سجاده باف را در ادامه مشاهده کنید که تصویر دقیق‌تری در ذهن شما شکل بگیرد.
شهرهای تولیدی فرش مسجد
کشور ایران را می‌توانیم پایتخت قالی در جهان بنامیم چراکه از گذشته‌های دور تا به امروز چه در زمینه‌ی قالی دستباف و چه در زمینه‌ی قالی ماشینی حرف اول را در دنیا زده است. در ایران کارخانه‌های نساجی ریسندگی بسیاری وجود دارند که در شهرهای مختلف مانند کرمان، یزد، مشهد، کاشان و چندین شهر دیگر مشغول به فعالیت هستند و وظیفه‌ی اصلی‌شان تبدیل الیاف به نخ می‌باشد.
اما برخلاف شرکت‌های ریسندگی که در شهرهای بیش‌تری مستقر هستند، کارخانه‌های بافندگی در شهرهای محدودتری به تولید مشغول می‌باشند؛ درواقع بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قالی ماشینی در ایران دو شهر کاشان و مشهد هستند که در این دو شهر هزاران کارخانه‌ی تولیدی در زمینه‌ی انواع فرش ماشینی محرابی و خانگی خواهید یافت.
اما بحث مورد نظر ما در اینجا تولید فرش مسجد است و نه فرش‌های خانگی و کلاسیک؛ در زمینه‌ی فرش های مسجدی بی شک شهرستان کاشان را می‌توان سرآمد و پیشرو دانست چراکه چندین شرکت سجاده فرش در کاشان فعالیت دارند و فقط فرش نماز می‌بافند. انواع فرش سجاده ای در این کارخانه‌ها با سه نوع فرش محرابی و فرش تشریفاتی و همچنین قالی یکپارچه به تولید می‌رسد.
از نظر جغرافیایی هم در نظر بگیرید، کاشان بهترین گزینه برای هیات امنای مساجد محسوب می‌شود به این دلیل که کاشان در مرکز ایران و نزدیک به تهران قرار گرفته است. در مجموع کارخانه‌های سجاده باف ایران علاوه بر اینکه نیاز مساجد و نمازخانه‌های کل ایران را تامین می‌کنند در صادرات فرش سجاده ای برای عراق و یا دیگر کشورهای مسلمان نشین نیز نقش گسترده‌ای را ایفا می‌کنند.
نحوه‌ی بافت فرش مسجد
اگر علاقمند هستید بدانید که چگونه فرش طرح سجاده تولید می‌شود در این قسمت هم با ما همراه باشید. برای تولید فرش مسجدی محرابی و تشریفاتی، ابتدا باید یک شرکت بافندگی، نخ‌های ریسیده شده و آماده را خریداری کند. این نخ‌ها معمولا به صورت کن و بزرگ هستند که وقتی وارد کارخانه‌ی بافندگی شدند باید توسط بوبین‌پیچ در ماسوره‌های کوچک‌تر پیچیده شوند تا در کریل‌های دستگاه قرار بگیرند.
نخ‌های تار و پود هم که مصرف کم‌تری در مقایسه با نخ‌های رنگی دارند از قبل در محل خود قرار می‌گیرند تا با ورود یک نقشه، تولید فرش مسجد آغاز گردد. ورود نقشه‌ها به ماشین بافندگی از طریق کامپیوتر متصل به دستگاه صورت می‌گیرد بدین شکل که نقشه‌ها در سایزها و رنگبندی‌های سفارشی و آماده شده توسط طراح، در فایل‌هایی با پسوند BMP و یا پسوندهای قابل خوانای دیگر، به رایانه منتقل می‌شوند.
با وجود اینکه ماشین آلات بافندگی به طور تمام اتوماتیک بافت فرش سجاده ای محرابی را انجام می‌دهند اما حتما نیاز به بافنده و کمک بافنده خواهد بود تا خطاهایی را که دستگاه مشخص می‌کند، رفع نمایند. برخی از اشکالاتی که در حین تولید ممکن است به وجود آیند، بی پودی، چله پارگی، خاب کندگی یا کچلی، وجود رگه و دورنگی و جفتی می‌باشند.
پس از اینکه بافت قالی‌ها کامل شد نوبت به رفوگری فرش ماشینی مسجد می‌رسد تا کیفیت را کنترل و برخی از عیب‌هایی که در حین تولید به وجود آمده‌اند و اجتناب ناپذیر بوده‌اند را به طور کامل رفع نماید. در نهایت رول‌های سجاده فرش به کارخانه‌های دیگری با نام تکمیل و آهار می‌فرستند تا پرزسوزی و شیرینگ انجام بگیرد و طاقه‌ها، آماده‌ی نصب در مکان مذهبی شوند.
نصب فرش مسجد
پس از اینکه رول‌ها آماده‌ی ارسال شدند، از طرف شرکت سجاده فرش سبحان با مسئولان مسجد و نمازخانه تماس گرفته می‌شود تا روز ارسال و همچنین نحوه‌ی ارسال هماهنگ گردد؛ با توجه به اینکه وقتی نصاب فرش سجاده ای به محل بیاید سریع عملیات نصب را انجام خواهد داد، پس حتما توجه داشته باشید که از قبل مکان مذهبی را جاروب و شستشو کنید تا بدون معطلی کار به پایان برسد.
عملیات نصب سجاده فرش مسجد شامل 2 کار اصلی برشکاری و دوردوزی خواهد بود. نصاب شرکت، با تیغ موکت‌بری برشکاری‌های لازم مانند مواردی که فرش سجاده مسجد به لبه‌ی دیوارها و نیز دور ستون‌ها می‌رسد را انجام می‌دهد. پس از برش حتما باید این قسمت‌ها را دوردوزی کرد تا به مرور زمان فرش‌ها از بین نروند که برای این منظور نصاب با استفاده از چرخ دستگاه زیگزاگ همراه با خود، این عملیات را انجام خواهد داد.
جهت آگاهی شما باید عرض کنیم که نصب هر نوع فرش سجاده ای به شکلی خاص صورت می‌گیرد. به طور مثال فرش محرابی سجاده ای به دو روش موازی و یا آجری قابلیت نصب دارد که هر کدام را هیات امنا بخواهند، نصاب آن نوع نصب را انجام خواهد داد. در روش موازی هر نقش محراب از طاقه‌ها به طور دقیق پشت سر محراب دیگر قرار می‌گیرد اما در روش آجری، وسط هر طرح محرابی در راستای ستون محراب بالایی نصب می‌شود.
برای سجاده فرش طرح محرابی پیشنهاد ما همان نصب موازی است که زیبایی بیش‌تری را به مسجد می‌بخشد. در مورد نصب فرش سجاده تشریفاتی باید بگوییم که نصب بسیار راحت‌تری دارد و هر رول به سادگی پشت سر رول دیگر و در جهت قبله نصب می‌گردد. در نهایت در مورد فرش‌های یکپارچه، نصاب باید در هنگام نصب طاقه‌های آن ظرافت بیش‌تری را به خرج دهد تا هر شکل هندسی به صورت کامل و دقیق شکل بگیرد.
به منظور دیدن انواع نصب‌هایی که شرکت سبحان در مساجد و نمازخانه‌های کل کشور انجام داده است، می‌توانید به برگه‌ی نمونه فرش مساجد مراجعه کنید. قابل ذکر است عکس‌هایی را که مشاهده می‌کنید از صفر تا صد یعنی از طراحی نقشه و تولید تا نصب و اجرا همگی به عهده‌‌ی شرکت فرش سجاده سبحان می‌باشد.
