در سالهای پس از انقلاب که رشد جمعیت زیادی را داشتیم، مساجد و نمازخانهها هم با توجه به نیاز جامعه افزایش چشمگیری داشتند؛ از سویی دیگر این افزونی اماکن مذهبی باعث شد که توجهات به فرش های مسجدی بیشتر شوند و هیات امنای مساجد به دنبال بهترین جنسها با بهترین قیمتها بروند.
البته علاوه بر مساجد، دانشگاهها و ادارهها هم در سراسر ایران به نسبت رشد جمعیت افزایش پیدا کردهاند که این مکانها هم اکثرا مجهز به سالن نمازخانه میباشند و بالطبع به سجاده فرش نیاز دارند.
شرکت سبحان نمونهای از بهترین کارخانه فرش سجاده ای در ایران محسوب میشود که اعتبار و سابقهای بالا در تولید، فروش و نصب فرش مساجد دارد؛ تیزر کوتاه این شرکت را با هم ببینیم:
خرید فرش های مسجدی
همانطور که میدانید کشور ایران به همراه کشور ترکیه از بزرگترین تولیدکنندگان قالیهای ماشینی در جهان شناخته میشوند. البته طرح و رنگبندیهای فرشهای ایرانی چه دستباف و چه ماشینی در جهان طرفداران بیشتری دارند و میتوانیم به جرأت بگوییم که ایران پایتخت فرش ماشینی و دستباف در کل جهان میباشد.
در گذشته از همان قالیهای کلاسیک و سنتی به عنوان فرش های مسجدی مورد استفاده قرار میگرفت اما در این سالهای اخیر به لطف ورود دستگاههای نساجی مختلف و همچنین پیشرفت نرمافزارهای گرافیکی، انواع طرحهای سجاده فرش مسجد به صورت تخصصی و حرفهای برای مکانهای مذهبی و مقدس تولید میشوند.
قابل ذکر است که برای برخی از اماکن مذهبی هنوز هم هیات امنای آنها ترجیح میدهند که به جای فرش ماشینی مسجدی از قالیهای 12 متر و 9 متر و یا 6 متر استفاده کنند؛ در ادامه میخواهیم مقایسهای را بین این دو نوع قالی انجام بدهیم و مزایا و معایب هر کدام را برشماریم:
تفاوت فرش های مسجدی قدیم و جدید
قالیهای قدیمی و کلاسیک که از گذشته تا به امروز زینتبخش خانهها و منازل هستند، به شکل مستطیل و با ابعاد مشخص 3 در 4 متر و یا 2 در 3 متر تولید میشوند؛ البته این نوع قالیها را اگر برای مسجد بخواهید استفاده کنید مشکلاتی را به وجود خواهند آورد و مهمترین آن این است که بعضی جاها خالی از فرش و برخی دیگر از جاها ممکن است 2 یا چند قالی روی هم انداخته شوند که چندان خوشایند نمیباشد.
اما فرش های مسجدی در رولهایی به صورت کناره بافته میشوند که معمولا همگی این طاقهها دارای عرض استاندارد یک متر و 25 سانتیمتری در طولهای آزاد میباشند. به واقع هر رول سجاده فرش محرابی معرف یک صف از نمازگزاران در هنگام برپایی نماز جماعت بوده و این چنین نظم و هماهنگی خوبی را ایجاد میکند.
از طرفی دیگر هر کدام از طاقهها به ترتیب از بالا به پایین توسط نصاب فرش سجاده ای خیلی دقیق در جهت قبله نصب میشوند. فرشهای دور ستونها و همچنین کنارههای دیوارها برش میخورند و با استفاده از ماشین چرخ زیگزاگ در همان محل دوردوزی میشوند. بدین ترتیب هیچ جای خالی باقی نمیماند و فرش نماز کاملا فیت نمازخانه یا مسجد قرار میگیرد.
انواع فرش های مسجدی جدید
علاوه بر سایز، طرحهای سجاده فرش مساجد هم در مقایسه با نقشههای قالی ماشینی خانگی کاملا متفاوت هستند. قالیهای سنتی معمولا از نظر نوع نقشهایی که در آنها به کار میروند میتوان به گروههای ترنجدار، افشان، وینتیج و… دستهبندی نمود.
اما اگر بخواهیم فرش های مسجدی را گروهبندی کنیم، باید این کار را براساس طراحی ساختاریشان انجام دهیم؛ از نظر ساختار نقشه، فرش نمازخانه یا فرش مسجد را میتوانیم به 3 گروه فرش سجاده ای محرابی، فرش سجاده تشریفاتی و همچنین فرش طرح یکپارچه تقسیمبندی کنیم.
طرحهای با نقش محراب دارای یک طاق گنبدی شکل هستند که به عنوان یکی از اصلیترین نمادهای مسلمانان به حساب میآیند و از همین رو به فرش مسجدی گنبدی هم معروف میباشند. کلا بالای 70 درصد از خرید مکانهای مذهبی همین فرش محرابی است به این دلیل که ترتیب صفهای نمازگزاران را در هنگام اقامهی نماز جماعت به خوبی مشخص میکند.
فرش تشریفاتی تا حدودی شباهتهایی با قالی کنارهی منزل دارد. طرح تشریفات مسجد یک حاشیه در کنار خود دارد که هر نمازگزار میتواند مهر خود را بر روی آن قرار دهد. به غیر از حاشیهی کناری در طول رول آن از طرحهای تکرار شوندهی اسلیمی نظیر شمسه و یا گل و بوتههای فارسی استفاده میشود. این نوع از سجادهها را برای حسینیهها توصیه میکنیم.
نوع یکپارچه مدل جدیدی است که مانند طرح کاشیکاری از کارهای ترکیه نمونهبرداری شده است. سجاده فرش یکپارچه پس از نصب مانند قالیهای دستباف بزرگ پارچه و یکتکه به نظر میرسد. این فرش طرح سجاده بدون محراب و بدون حاشیه میباشد که بیشتر برای امامزادهها پیشنهاد میکنیم.
قیمت فرش های مسجدی
قیمت فرش سجاده ای در مقایسه با قیمت قالی خانگی پایینتر است و به همین دلیل به متولیان و بانیان خیر پیشنهاد میکنیم برای خرید سجاده فرش، سفارش خود را از کارخانههای موسوم به فرش سجاده باف ثبت کنند تا با نازلترین قیمت ممکن، فرش مناسب را تهیه نمایند.
قیمت فرش های مسجدی تحت تاثیر عوامل گوناگون تغییر میکنند که برخی از آنها عبارتند از جنس الیاف (جنس نخ ریسندگی)، تعداد گرههای عرضی و طولی فرش (تعداد شانه و تراکم)، ارتفاع نخ خاب (ضخامت فرش)، وزن و نوع دستگاه بافندگی.
مهمترین عوامل تاثیرگذار همان 2 مورد اول هستند و اگر دقت هم کرده باشید وقتی از فروشنده یا کارخانهدار میخواهید قیمت فرش محرابی مسجد را بگیرید، از شما دو سوال زیر را میپرسند:
اگر فرش طرح مسجدی باکیفیت را برای مکان مذهبی خودتان میخواهید باید قالیهای با جنس نخ 100% اکریلیک و 700 شانهای را انتخاب کنید و همچنین اگر فرش مسجد ارزان قیمت مدنظرتان باشد، باید قالیهای 500 شانه با جنس نخ پلی استر را برگزینید.
فرش های مسجدی که با اکریلیک بافته میشوند دارای پرز اولیه هستند ولی نرمی و استحکام بالایی را دارند که همین امر باعث قیمت بالای آنها خواهد بود. همچنین به عنوان نکتهی آخر، بهتر است فرش مورد نیاز خود را از کاشان تهیه کنید چراکه به عنوان مرکز و پایتخت قالی ماشینی در ایران شناخته میشود؛ درواقع وجود کارخانههای بافندگی متعدد باعث رقابتی شدن قیمتها و کیفیتها میگردد.