به منظور نصب سجاده فرش برای مسجد و یا نمازخانه‌ی خود حتما به یک نصاب فرش سجاده ای نیاز خواهید داشت که هر یک از طاقه‌های فرش نماز را به گونه‌ای تنظیم و نصب نماید تا کاملا فیت مکان مذهبی شما دربیاید و جای خالی باقی نماند.
در این مقاله قصد داریم انواع نصب‌هایی که توسط نصاب صورت می‌گیرد را به همراه تصویر برایتان شرح بدهیم تا اگر شما هم دوست داشتید بتوانید کارهای نصب ساده را خودتان انجام دهید.
در ابتدا یک فیلم از چگونگی نصب فرش محرابی سجاده ای توسط نصاب شرکت سبحان را برایتان تهیه کرده‌ایم که دیدن آن خالی از لطف نخواهد بود. در این کلیپ چند ثانیه‌ای به صورت سریع می‌توانید یک نصب کامل را مشاهده کنید:
وظایف نصاب فرش سجاده ای
برخی از افراد فکر می‌کنند که نصب فرش مسجدی یک کار ساده بوده و حتی ممکن است برخی ندانند که اصلا سجاده فرش‌ها نیاز به نصب دارند. باید بدانید که پس از خرید فرش مسجد، مهم‌ترین مسئله نصب صحیح آن‌ها خواهد بود چراکه اگر به درستی نصب صورت نگیرد، علاوه بر اینکه نمای داخل مسجد را ناخوشایند می‌کند، ممکن است به دلیل برش‌های ناصحیح، فرش‌ها زودتر از عمر مفیدشان از بین بروند.
اینجاست که می‌گوییم حتما از یک نصاب فرش سجاده ای کاربلد و حرفه‌ای استفاده کنید تا کار را به بهترین شکل ممکن انجام دهد. نصاب دو وظیفه‌ی اصلی دارد که به شرح زیر می‌باشد:
- برش دادن قسمت‌هایی از فرش که به ستون‌ها و یا کناره‌های دیوارها می‌رسد.
- دوردوزی کردن (زیگزاگ کردن با دستگاه) قسمت‌های برش خورده.
نصاب فرش سجاده ای چگونه نصب را انجام می‌دهد؟
دو وظیفه‌ی اصلی نصاب را در بالا گفتیم و حالا نوبت به شرح دقیق کار نصاب می‌رسد. اولین کار، مشخص کردن جهت دقیق قبله می‌باشد که بهتر است علاوه بر پرس‌وجو از مسئولان مسجد، از یک قبله‌نما هم استفاده شود تا کاملا جهت قبله معین گردد.
دقت داشته باشید اگر نصاب فرش سجاده ای، عملیات نصب را انجام دهد و بعدا متوجه بشود که جهت قبله حتی چند سانتی‌متر اشتباه شده، ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید که مهم‌ترین آن‌ها تکه تکه شدن طاقه‌ها و همچنین افزایش ضایعات رول فرش‌ها خواهد بود.
اگر قبله کاملا مستقیم باشد، بالطبع کار نصب ساده‌تر و میزان پرتی یا ضایعات سجاده فرش مسجد نیز کمتر خواهد بود ولی اگر قبله کج باشد، کار مشکل‌تر می‌شود و حتما باید نصاب خبره عملیات نصب را انجام دهد.
وظیفه‌ی نصاب فرش سجاده ای در مرحله‌ی دوم، محاسبه‌ی متراژ طول و عرض مسجد یا نمازخانه است تا بتواند به نحوی صحیح هر یک از رول‌ها را پهن کند تا میزان برش و ضایعات به حداقل ممکن برسد. سپس در حین پهن کردن یک به یک طاقه‌های سجاده، هرجایی که به ستون‌ها و یا به کنار دیواره‌های مسجد می‌رسد، با استفاده از تیغ موکت‌بری، برش منظمی را انجام دهد.
نصاب در هنگام برش باید 2 موضوع را مدنظر قرار دهد؛ برش دور ستون‌ها باید به شکلی روی فرش سجاده ای محرابی یا تشریفاتی انجام گیرد که رول فرش با یک زاویه‌ی مناسب به دور ستون‌ها چرخانده شود.
مورد دوم هم اینکه باید طاقه‌ی سجاده فرش در لبه‌‌ی دیوارها بدون انحراف و منظم برش بخورد. اگر بدون هرگونه اضافی و لب به لب برش بخورد خوب است ولی از نظر ما بهتر است که چند سانتی‌متر از فرش روی دیوار بیفتد تا اگر بعدها در اثر شستشو، فرش‌ها قدری آب رفتند مشکلی پیش نیاید.
نصاب فرش سجاده ای در گام آخر باید با استفاده از دستگاه چرخ زیگزاگی که همراه با خود آورده است، اقدام به دوردوزی محل‌های برش خورده کند تا از آسیب رسیدن به آن‌ها جلوگیری شود. دوردوزی‌ها باید بدون نقص انجام شوند تا نمای ناخوشایندی به وجود نیاید؛ درواقع زیگزاگ‌ها باید نزدیک به یکدیگر و به گونه‌ای زده شوند که نخ زیرین از نخ زیگزاگ بیرون نزند تا یکدستی کاملا حفظ گردد.
انواع نصب توسط نصاب فرش سجاده ای
همانطور که می‌دانید فرش‌های مسجدی به سه دسته‌ی طرح‌های محرابی، تشریفاتی و یکپارچه تقسیم می‌شوند که هر یک به هنگام نصب قدری با همدیگر متفاوت خواهند بود.
توجه داشته باشید که سجاده فرش طرح محرابی خود به دو صورت قابلیت نصب دارد؛ نصاب فرش سجاده ای می‌تواند رول‌های محرابی را موازی و یا آجری شکل تنظیم و نصب نماید. نمونه‌های نصب شده را در ادامه خواهیم دید:
نصب موازی فرش محرابی
در حالت موازی، هر طاقه‌ی فرش سجاده ای محرابی کاملا پشت سر هم قرار می‌گیرد یعنی هر محراب پشت سر محراب قبلی و همینطور تا آخر. به طور معمول نصب‌ها به همین شکل موازی انجام می‌شوند به این دلیل که هم نمای زیباتری دارند و هم محبوبیت حالت موازی بالاتر است. نمونه‌ی نصب موازی را در ادامه می‌توانید ببینید:
نصب آجری طرح محرابی
نصب آجری شکل یا یکی در میان هم حالت دیگری از نصب می‌باشد. در این مورد نصاب فرش سجاده ای وقتی یک طاقه‌ی فرش محرابی را پهن کرد، طاقه‌ی دیگر را باید به شکلی نصب نماید تا محراب آن در وسط ستون رول قبلی قرار بگیرد. در صورتی که تمایل داشتید به این شکل نصب صورت گیرد حتما قبل از عملیات با نصاب هماهنگ کنید.
نصب فرش سجاده تشریفاتی
فرش‌های تشریفاتی در مقایسه با دیگر طرح‌های فرش مسجد، نصب آسان‌تر و همینطور ضایعات کمتری دارند. طرح تشریفاتی معمولا فقط یک حاشیه دارد و در زمینه‌ی متن اصلی فرش هم از طرح‌های افشان و تکرار شونده استفاده گردیده است. نمونه‌ی نصب شده‌ی آن را در ادامه قرار داده‌ایم:
نصب سجاده فرش یکپارچه
فرش‌های یکپارچه که یک جایگزین برای قالی‌های یک تکه محسوب می‌شوند، هیچ گونه حاشیه‌ای ندارند و نصاب فرش سجاده ای در هنگام نصب آن‌ها، حتما باید رول‌ها را به گونه‌ای پشت سر هم قرار دهد تا اشکال اسلیمی یا هندسی همدیگر را تکمیل کنند و کاملا یک فضای یکدست و تکرار شونده به وجود آید.
هزینه نصاب فرش سجاده ای
هزینه‌ی یک نصاب براساس هر مترمربع از نصب طاقه‌ی فرش سجاده محاسبه می‌شود و در حال حاضر (در سال 1401) براساس قیمت‌هایی که نصاب‌های مختلف می‌گیرند، چیزی در حدود 10.000 تومان برای هر مترمربع می‌باشد.
البته شرکت سجاده باف سبحان برای متراژهای بالاتر از 150 مترمربع که خرید سجاده فرش را مستقیما از کارخانه‌ی سبحان انجام دهند، به عنوان تخفیف کار، هزینه‌ی نصاب فرش سجاده ای را پرداخت خواهد کرد.
