امروزه مساجد و یا نمازخانه‌هایی که قصد عوض کردن قالی‌های کهنه و یا حتی قصد تعویض فرش‌های سجاده ای قدیمی خود را دارند، ترجیح می‌دهند که تا حد امکان بهترین جنس نخ را انتخاب کنند و به همین دلیل به سراغ سجاده فرش ابریشم می‌روند.
اما اکثرا اطلاعی از جنس ابریشم ندارند و صرفا به خاطر شنیده‌ها گاهی این سوال را از فروشندگان قالی ماشینی می‌پرسند. ما در این مقاله میخواهیم شما را با این نوع نخ آشنا کنیم و اینکه پاسخ بدهیم آیا چنین چیزی وجود دارد یا خیر.
در آغاز از شما دعوت می‌کنیم که فیلمی تهیه شده از کارخانه فرش سجاده ای سبحان (فرش ثریا کویر کاشان) را مشاهده بفرمایید تا با نوع بافت و طرح‌های آن آشنایی کلی پیدا کنید.
آیا سجاده فرش ابریشم وجود دارد؟
اول از هر چیز میخواهیم توضیح بدهیم که فرش سجاده ابریشمی هم بافته می‌شود یا خیر. در پاسخ باید بگوییم که تولید قالی‌های ابریشمی در گذشته و به صورت دستباف بسیار مرسوم بوده‌اند. به خصوص در دو دهه‌ی 50 و 60 خورشیدی قالی‌های با جنس نخ ابریشم چه در کارگاه‌های قالیبافی و چه در منازل توسط بافندگان خانگی تولید می‌شدند.
درواقع قالی‌های دستباف با جنس نخ ابریشم کاملا طبیعی و یا با جنس نخ‌های دیگر مانند پشم بافته می‌شوند اما امروزه دیگر به دو دلیل مهم، فرش‌های دستباف برای مساجد بافته نمی‌شوند؛ اولین دلیل هزینه‌ی بافت بسیار بالای آن است و دومین دلیل هم زمانبر بودن آن می‌باشد که مشتریان را منصرف می‌کند.
در سه دهه‌ی اخیر که کارخانجات تولید فرش ماشینی مشغول به فعالیت شده‌اند، می‌توان گفت که تولید سجاده فرش ابریشم به صورت دستباف کاملا کنار رفته چراکه بافت آن در مقایسه با ماشینی اصلا به صرفه نیست. البته که به صورت سجاده نماز تکی نیز همین الان طبق سفارش مشتری توسط بافندگان خانگی بافته می‌شوند ولی برای مساجد و نمازخانه‌ها این قضیه کاملا متفاوت است.
سجاده فرش ابریشم ماشینی
همانگونه که در بالا توضیح دادیم ابریشم در دستباف گران هست و مردم ترجیح می‌دهند فرش ماشینی مسجدی را خریداری کنند. حال سوال این است که قالی ماشینی ابریشمی هم وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ باید بگوییم که نخ ابریشم طبیعی در صنعت قالی ماشینی، به دلیل اینکه اصلا صرفه‌ی اقتصادی ندارد پس استفاده نمی‌شود.
اما یک نوع ابریشم مصنوعی وجود دارد که جهت بافت در فرش‌های ماشینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این الیاف غیرطبیعی تحت عنوان فیلامنت در صنعت بافندگی بسیار پرکاربرد هستند و برخی از فروشندگان آن‌ها را تحت عنوان سجاده فرش ابریشم به فروش می‌رسانند تا بیش‌تر جلب توجه کنند.
حال چرا به این نوع جنس نخ یعنی فیلامنت، ابریشم مصنوعی گفته می‌شود؟ دلیل این امر خواص ظاهری آن می‌باشد که بسیار شبیه به ابریشم است؛ به طور مثال هنگامیکه سجاده فرش پلی استر یا فیلامنت بافته می‌شود و از قسمت تکمیل بیرون می‌آید، اگر به آن دقت کنید متوجه ظاهر براق و روشن آن خواهید شد.
ویژگی سجاده فرش ابریشم مصنوعی
در این قسمت میخواهیم مزایا و معایب فرش‌های ماشینی ابریشم مصنوعی یا همان فیلامنت را برای شما شرح بدهیم. از مزیت‌های پلی استر و فیلامنت، بدون پرز بودن آن است که مهم‌ترین ویژگی مثبت برای ابریشم مصنوعی در صنعت تولید قالی ماشینی قلمداد می‌شود. بسیاری از متولیان مساجد و یا دیگر اماکن مذهبی، تاکید بسیاری دارند که فرش سجاده ای باید فاقد پرز باشد تا به لباس نمازگزاران نچسبد.
مزیت دیگر سجاده فرش ابریشم مصنوعی این است که در برابر رطوبت آسیب‌پذیری کمتری دارد؛ به خصوص برای شهرهای ساحلی که در آنجا رطوبت هوا زیاد است پیشنهاد می‌کنیم از قالی‌های ماشینی با جنس نخ پلی استر استفاده گردد.
حال معایب جنس پلی استر و فیلامنت چیست؟ عده‌ای گمان می‌کنند که چون به این جنس نخ، ابریشم مصنوعی گفته می‌شود پس باید بهترین کیفیت را هم دارا باشد درحالیکه اصلا چنین نیست. اتفاقا کسانی که به دنبال سجاده فرش ارزان هستند باید همین جنس نخ را انتخاب کنند چراکه از نظر ماهیت درونی بسیار شبیه به پلاستیک می‌ماند.
بزرگ‌ترین عیب این جنس فرش مسجدی ماشینی کوبیده شدن آن به مرور زمان است؛ با توجه به رفت و آمد بالا در مساجد و نمازخانه‌ها پس از مدتی قالی‌های پلی استری و فیلامنتی مانند موکت سجاده ای کاملا سفت شده و هیچ‌گونه نرمی دیگر نخواهند داشت. همچنین در برابر اجسام داغ نیز مقاومتی ندارند و مثلا اگر یک جسم داغ مانند قابلمه یا اتو را روی آن قرار بدهید، کاملا آن قسمت مانند پلاستیک آب می‌شود.
قیمت سجاده فرش ابریشم مصنوعی
همانطور که در قسمت بالا توضیح دادیم فرش‌های فیلامنتی و پلی استری جزو ارزان‌ترین سجاده‌ها به شمار می‌روند به طوریکه قیمت هر متر مربع آن بسته به تعداد شانه و تراکم، حدودا از 250 هزار تا 400 هزار تومان متغیر است.
شانه و تراکم اصطلاحات تخصصی هستند که در صنعت بافت فرش ماشینی به گره‌های عرضی و طولی اطلاق می‌شوند. این گره‌ها هرچه بیش‌تر باشند در نتیجه فرش نماز تولید شده از استحکام بالاتری برخوردار بوده که بالطبع قیمت فرش محرابی مسجد با شانه و تراکم بالا نیز بیش‌تر خواهد بود.
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که با توجه به توضیحات بالا، یک سجاده فرش خوب و باکیفیت باید با چه جنس نخی بافته شود؟ امروزه بهترین فرش برای مسجد و یا حتی برای خانه، با جنس نخ اکریلیک بافته می‌شود. نخ‌های اکریلیک به دلیل ماهیت ظاهریشان به پشم مصنوعی معروف هستند.
فرش سجاده اکریلیک به هیچ عنوان کوبیده و سفت نمی‌شود بطوریکه با عبور و مرور زیاد بر روی آن کاملا منعطف بوده و نرمی خود را حفظ می‌کند. همین ویژگی ارتجاعی باعث شده که قالی‌های ماشینی اکریلیک جزو باکیفیت‌ترین و گران قیمت‌ترین محصولات باشند. همچنین این الیاف استحکام و مقاومت بسیار بهتری در برابر اجسام داغ دارند.
البته که فرش اکریلیک در مقایسه با سجاده فرش ابریشم مصنوعی دارای پرز می‌باشد ولی همین پرزها موجب نرمی آن می‌شود؛ گذشته از این اگر الیاف اکریلیک هیت ست شده باشند معمولا بعد از 2 یا 3 ماه پا خوردن، پرزشان کم و کم‌تر شده و تقریبا از بین می‌روند.
برای اینکه با عوامل موثر بر قیمت‌ها آشنا شوید، و همچنین بتوانید جدیدترین لیست قیمتی را مشاهده کنید، بر روی دکمه‌ی سبزرنگ زیر کلیک کنید:
