آیا پرز فرش طبیعی است؟
احتمالا شما هم جزو کسانی هستید که فرش نو برای مسجد یا منزل خریداری کردهاید و از پرزدهی آن شکایت دارید!
پیش از هر چیز باید بگوییم که پرز فرش ماشینی سجاده ای و یا فرشهای خانگی 12 متری و 9 متری که به تازگی خریدهاید، کاملا طبیعی است و ما در این مقاله تلاش داریم که سوالهای زیر را پاسخ بدهیم:
- آیا هر فرش سجاده ماشینی یا فرش ماشینی خانگی دارای پرز است؟
- چه فرشی را خریداری کنیم که دارای پرز نباشد؟
- علت پرز سجاده فرش رولی و یا فرش خانگی برای چیست؟
- آیا پرز روی فرش نشانهی بیکیفیت بودن آن است؟
- برای از بین بردن پرزهای روی سطح فرش مسجدی و خانگی چه کارهایی باید انجام دهیم؟
در ادامه یک به یک سوالات را به صورت مفصل پاسخ میدهیم:

ابتدا فیلم چند ثانیهای زیر را که از پرزهای فرش ماشینی داخل شرکت گرفته شده را ببینید و سپس به ادامهی بحث بپردازیم:
آیا هر فرش ماشینی سجاده ای پرز دارد؟
به طور کلی باید بگوییم که در بافت انواع فرشهای ماشینی چند نوع نخ به کار میرود که مهمترین آنها نخهای اکریلیک و پلی استر هستند. فرشهای بافته شده با جنس نخ اکریلیک، دارای پرز و فرشهای بافته شده با جنس نخ پلی استر، بدون پرز (یا حداقل پرز) میباشند.
پرز روی فرش نشانهی چیست؟
این پرزهای موجود بر روی فرش اکریلیک به هیچ عنوان نشانهی بیکیفیت بودن فرش نیست و حتی نشاندهندهی آن است فرش شما 100% اکریلیک بوده که جزو بهترین کیفیت نخها میباشد و بالاترین قیمت فرش سجاده را هم را داراست.
فرش ماشینی سجاده ای و یا فرشهای 12 متری و 9 متری خانگی که با جنس نخ اکریلیک هستند از نظر خصوصیات فیزیکی و طول عمر بسیار بهتر از فرشهای پلی استر بوده و از نظر قیمتی هم گرانتر هستند. فرشهای صددرصد اکریلیک دارای پرز اولیه هستند و درواقع همین باعث نرمی و لطافت بیشتر فرش مسجدی یا خانگی میشود.
پرزدهی فرشهای اکریلیک، به خاطر ماهیت الیاف اکریلیک است و اجتناب ناپذیر است اما راههایی وجود دارد که میتوان پرزها را کاهش داد و در ادامه این موارد را ذکر خواهیم کرد.
توجه: الیاف اکریلیک به خاطر شباهتهای ظاهریشان با الیاف طبیعی پشم، پشم مصنوعی نامیده میشوند.

چه فرش ماشینی بخریم که پرز نداشته باشد؟
در واقع اگر شما به پرز فرش حساسیت شدیدی دارید باید فرشهای بدون نخ اکریلیک را انتخاب کنید یعنی فرشهای پلی استر، پلی پروپیلن و یا ورژن (ورجین).
فرشهای پلی استر به علت اینکه پایهی تولید آنها از مواد پلاستیک میباشد از پرزهای بسیار کمتری برخوردار هستند. مشکل اساسی فرشهای با جنس نخ پلی استر این است که پس از کمی رفتوآمد کوبیده شده و نرمی حالت اولیهی خود را از دست خواهند داد.
ولی اگر شما به دنبال خرید بهترین فرش ماشینی سجاده ای برای مسجد و یا بهترین فرش خانگی هستید قطعا پیشنهاد ما همان فرشهای با جنس نخ اکریلیک میباشد؛ اما برای اینکه لذت خرید فرش سجاده ای نو با جنس نخ اکریلیک، به دلیل پرزدهی بالای آن از بین نرود باید فرشهای اکریلیکی خرید کنید که یک سری عملیات بر روی الیاف آن انجام شده باشد تا پرزدهی آنها به حداقل ممکن رسیده باشد.

سجاده فرش اکریلیک با حداقل پرز
برای اینکه یک فرش خانگی یا فرش ماشینی سجاده ای با جنس نخ اکریلیک، حداقل پرز را داشته باشد باید ابتدا در مراحل تبدیل الیاف به نخ و در نهایت هنگام تولید فرش، یکسری عملیاتی انجام شود تا فرش با پرز کمتری بافته شود؛ برخی از این عملیات را در زیر لیست کردهایم:
- هنگام آماده کردن الیاف باید از مقدار کافی آب و روغن در تولید استفاده شود.
- دستگاههای ریسندگی فرشهای ماشینی به صورت اصولی تنظیم شوند.
- آهار فرش ماشینی سجاده ای یا فرش خانگی به درستی انجام گیرد.
- نخهای به کار رفته در بافت کاملا هیتست (تثبیت حرارتی) شده باشند.
مورد آخر بسیار مهم است که نخ فرش سجاده اکریلیک حتما هیتست شده باشد؛ هیتست در واقع فرآیندی است که در طی آن پس از اینکه الیاف در قسمت ریسندگی، ریسیده شدند، در معرض دمای بالا (بخار) قرار میدهند و سپس بلافاصله سرد میکنند. این عملیات تغییراتی را در نخ ایجاد میکند که باعث بالا بردن کیفیت نخ فرش ماشینی میشود.
در صورت رعایت موارد بالا هنگام پیش از تولید، فرش بافته شده پرز بسیار کمتری خواهد داشت یا حداقل اینکه پرزدهی بیشتر از حالت عادی را در فرش جنس اکریلیک شاهد نخواهیم بود. همچنین این نکته را هم در ذهن داشته باشید که به طور معمول هر چه تعداد شانه و تراکم فرش بالاتر میرود پرز آن نیز کاهش مییابد؛ برای مثال سجاده فرش 700 شانه نسبت به 500 شانه (در صورتیکه از یک جنس نخ اکریلیک در بافت آنها به کار رفته باشد) دارای پرز کمتری خواهد بود.

رفع پرز فرش ماشینی سجاده ای
اگر در کارخانه از تمامی روشها برای کاهش پرزدهی استفاده شود، بازهم شاهد این خواهیم بود که فرش ماشینی، چه فرش محرابی مسجد و چه فرش خانگی، پرز اولیه را دارد. میتوانید با استفاده از روشهای زیر برای از بین بردن پرز فرش ماشینی سجاده ای استفاده کنید:
- روش اول و معمول استفاده از جاروهای شمالی یا حصیری میباشد که با نمدار کرد آن میتوانید بر روی سجاده فرش ماشینی بکشید؛ این کار را تا چند روز پشت سر هم انجام دهید.
- روش دوم استفاده از جاروبرقی با مکش بالا است که این کار هم باید تا چند روز پس از نصب فرش تکرار شود.
- روش سوم استفاده از یک دستمال (کیسه) یا یک فرچهی مخصوص فرش میباشد که با خیس کردن آن، به آرامی از راه خاب فرش بر روی آن بکشید.
به طور کلی اگر جنس نخ اکریلیک به کار رفته در انواع طرحهای فرش سجاده ای و خانگی، هیتست شده و با کیفیت باشد، به مرور زمان و با پاخوردن فرش بعد از چند هفته کاملا از بین میرود و ما اصطلاحا میگوییم که پرز اولیه و طبیعی فرش هست که هیچ جای نگرانی ندارد.

شستشوی فرش برای از بین بردن پرز
در صورتی که قصد داشتید برای از بین بردن پرز فرش ماشینی سجاده ای آن را بشویید، پیشنهاد اول ما شرکتهای قالیشویی هستند به این دلیل که از دستگاههای مخصوص شستشو و خشک کردن استفاده میکنند. اما اگر خودتان میخواهید فرش را شستشو کنید به چند نکتهی زیر توجه داشته باشید:
- برای شستشوی فرش سجاده ای از مواد شویندهای که خاصیت اسیدی دارند استفاده نکنید چون باعث کاهش عمر فرش ماشینی میگردد. از شامپوهای فرش که مخصوص این کار هستند استفاده کنید.
- پس از اتمام شستشو، سعی کنید که فرش را به حالت سرا شیب قرار دهید که آب داخل آن تا جای ممکن خارج بشود و سپس زیر تابش آفتاب قرار دهید تا کاملا خشک بشود. اگر آب در داخل فرش بماند باعث آسیب و تغییر رنگ آن خواهد شد.