سجاده فرش یا فرش نماز، یکی از جوانترین نوع قالی‌ها در عرصه‌ی فرش ماشینی کاشان به‌شمار می‌رود. با گذشت زمان، این نوع فرش‌ها به‌عنوان نمادی از عمق معنویت و اتحاد مسلمانان، جایگاه ویژه‌ای را در فضاهای مذهبی به خود اختصاص داده‌اند.
شروع بافت فرش سجاده ای محرابی به دهه‌ی هفتاد برمی‌گردد و از آن زمان تاکنون، ارزش و استفاده از آن‌ها به‌صورت چشمگیری افزایش یافته است.
در سال‌های اخیر، توجه به سجاده فرش نماز به‌دلیل زیبایی ظاهری و همچنین ایجاد حس اتحاد و همبستگی در جامعه‌ی اسلامی، به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است. این نوع از فرش طرح مسجدی باعث ایجاد نظم در صفوف نمازگزاران می‌شود و همچنین با فضای معنوی و آرامی که در محیط‌های مذهبی به وجود می‌آورد، از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در این مقاله، به بررسی کاربردها و ویژگی‌های فرش‌های مخصوص مساجد و نمازخانه‌ها خواهیم پرداخت تا به شما امکان دهیم تصمیمی آگاهانه‌تر در خرید و استفاده از این قالی‌ها داشته باشید.
انواع طرح سجاده فرش نماز مسجد
فرش سجاده کاشان برای مسجد، از گذشته با طرح‌ها و نقشه‌هایی که شباهت زیادی به سجاده‌های نماز قدیمی داشتند طراحی می‌شدند. این تشابه طرح‌ها باعث شد تا نام فرش محرابی سجاده ای بر روی آن‌ها استفاده شود. اما امروزه، با پیشرفت تکنولوژی و ورود صنعت فرش‌بافی ماشینی و همچنین به‌کارگیری دستگاه‌های پیشرفته‌ی کامپیوتری، تنوع زیادی در طرح و نقشه‌بندی سجاده فرش‌ها به وجود آمده است.
با این پیشرفت‌ها، علاوه بر طرح‌های محرابی که از گذشته تاکنون مورد استفاده بودند، طرح‌های دیگری نیز به نام فرش تشریفاتی معرفی و وارد بازار شده‌اند. سجاده فرش نماز تشریفاتی به فرش‌هایی اطلاق می‌شود که مانند فرش‌های تشریفات سالن می‌باشد و هیچ‌گونه طرح و نقشه‌ی محرابی را ندارد. این فرش‌ها اغلب تنها دو حاشیه در بالا و پایین (گاهی حتی فقط یک حاشیه در بالا) را به خود اختصاص می‌دهند و نقش‌های پیچیده را دربر نمی‌گیرند.
این نوع از فرش های مسجدی، به واسطه‌ی سادگی و الگوی کمتر، یک زیبایی و جلوه‌ی متفاوتی را به فضاهای مذهبی و عبادی بخشیده است. از طرف دیگر، فرش‌های سجاده ای با طرح‌های محرابی، همچنان به‌عنوان پرکاربردترین و پرطرفدارترین نوع فرش‌های نماز محسوب می‌شوند که همزمان با استفاده از فناوری مدرن، ارزش و معنای تاریخی خود را حفظ کرده‌اند.
انواع سجاده فرش نماز از نظر کیفیت بافت
فرش سجاده ای مشهد و کاشان از منظر نوع و کیفیت بافت، دارای تنوع گسترده‌ای هستند و از آنجایی‌که کیفیت تولید و نوع مواد مورد استفاده تأثیر بسزایی بر روی قیمت آن‌ها دارد، باعث شده قیمت این فرش‌ها در بازار بسیار متنوع و گاهی گیج‌کننده باشد. این تنوع می‌تواند برای خریداران تأثیرگذار باشد و گاهاً آن‌ها را در شناخت بهتر نوع بافت سجاده فرش و اعتماد به کیفیت دچار مشکل نماید.
در مجموعه‌ی شرکت فرش سبحان، تمامی محصولات فرش سجاده ای 700 شانه جنس نخ اکریلیک با تضمین خدمت مشتریان عرضه می‌گردد و گارانتی 5 ساله را به‌عنوان علامت اعتماد و رضایت مشتریان همیشگی ارائه می‌دهیم. این اقدام نشان از تمرکز بر کیفیت و اعتماد به محصولات ارائه شده دارد.
به‌طور کلی سجاده فرش نماز، براساس نیازهای بازار و سفارشات مشتریان، بر روی دستگاه‌های بافت با شانه‌های 350، 440، 500، 700 و 1000 شانه قابل تولید می‌باشد. با این حال، با توجه به معیارهایی که یک فرش مسجد جانمازی باید داشته باشد تا به راحتی نمازگزاران کمک کند، برخی از انواع بافت ممکن است از محدوده‌ی انتخابات شما حذف شوند.
از این رو، با وجود تنوع و گستردگی در انتخاب طرح‌ها و کیفیت‌های مختلف، تأکید بر ارائه‌ی فرش‌های باکیفیت بالا و تضمین شده است تا مشتریان از خرید خود راضی و مطمئن باشند و سجاده فرشی با استانداردهای مسجدی مناسب و مطمئن را در اختیار داشته باشند.
شانه و تراکم در سجاده فرش نماز
در این قسمت تحت عنوان “شانه” و “تراکم”، خصوصیات اساسی فرش ماشینی مسجدی را بررسی می‌کنیم. این ویژگی‌ها بر کیفیت و استحکام فرش‌ها تأثیرگذار هستند. افزایش شانه و تراکم یا افزایش تعداد گره‌ها در فرش نماز تأثیر مستقیمی بر استحکام و طول عمر آن خواهد داشت.
در حقیقت، تعادل در انتخاب شانه و تراکم برای فرش سجاده مسجد امری حیاتی است. فرش‌های با شانه‌ی بسیار بالا، مانند فرش‌های 1200 یا 1500 شانه، ممکن است برای بافت فرش نمازخانه و مسجد مناسب نباشند. این شانه‌ی بالاتر درست است که باعث افزایش ظرافت و ریزبافتی قالی می‌شود اما در مقابل ارتفاع نخ خاب فرش نیز کاهش پیدا می‌کند که باعث کمبود راحتی برای نمازگزاران خواهد شد.
از طرف دیگر فرش‌های با شانه و تراکم بسیار پایین، که اغلب از مواد نامناسب تهیه می‌شوند، از نظر دوام و زیبایی مناسب نیستند و همچنین عمر مفید کمی دارند. این فرش‌ها ممکن است در مدت کوتاهی، بسته به پاخور فرش مسجد، کوبیده و فرسوده شوند، که این امر می‌تواند باعث تعویض مکرر آن گردد.
بنابراین، در انتخاب فرش سجاده ای، بهتر است یک تعادل مناسب بین شانه و تراکم را در نظر گرفته و فرشی با کیفیت و استحکام مناسب را انتخاب نمود تا هم راحتی نمازگزاران را برآورده کند و هم از لحاظ زیبایی، دوام و استفاده‌ی اقتصادی بهینه باشد.
انتخاب بهترین فرش نماز
در انتخاب سجاده فرش خوب برای مساجد و نمازخانه‌ها، عوامل مهمی مانند شانه، جنس و ضخامت آن باید بررسی شوند تا یک انتخاب مناسب و بهینه انجام گیرد. جهت خرید فرش برای مسجد، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
۱. شانه و جنس نخ:
فرش‌های 500 شانه و 700 شانه با جنس نخ اکریلیک؛ پیشنهاد ما برای انتخاب سجاده فرش نماز مناسب، فرش سجاده اکریلیک با تعدا شانه‌ی 700 و همچنین تراکم بالاتر از 2100 می‌باشد.
۲. ضخامت و ارتفاع فرش:
فرش‌های با شانه‌ی کمتر معمولاً ارتفاع خاب بیش‌تری دارند؛ مانند فرش‌های 500 و 700 شانه که می‌توانند با ارتفاع خوبی بافته شوند. اما فرش‌های با شانه‌ی بیش‌تر ارتفاع کم‌تری دارند؛ برای مثال، فرش‌های 1200 و 1500 شانه که حداکثر به 6 تا 7 میلی‌متر ارتفاع می‌رسند.
برای مساجد و نمازخانه‌ها، قالی با حداقل 8 تا 10 میلی‌متر ضخامت توصیه می‌شود تا نمازگزاران بدون احساس خستگی بتوانند بر روی آن نماز بخوانند. در صورت نیاز به فرش نرم‌تر، می‌توانید از فوم‌های 5 تا 10 میلی‌متر زیر طاقه‌های سجاده فرش ماشینی استفاده کنید.
توجه به تعادل بین شانه، جنس، ضخامت و کیفیت فرش، به‌طور کلی بهبود راحتی و زیبایی فضاهای مذهبی را فراهم می‌کند. در نتیجه، انتخاب فرش مناسب بسیار اهمیت دارد تا نمازگزاران بهترین تجربه را در حین عبادت داشته باشند.
